05 listopada 2019 22:03 | Aktualności

Sprzątamy „KIRKUT”

Sprzątanie Cmentarza Żydowskiego.

Historia na wyciągnięcie ręki – edukacja kulturoznawcza w powiązaniu z pracami użytecznymi.

       Podczas wędrówek po okolicy natrafiliśmy, wraz z wychowankami z Młodzieżowego Ośrodka Socjoterapii w Ośnie Lubuskim, na Cmentarz Żydowski, który znajduje się po północno-wschodniej części jeziora Reczynek. Zachowały się tam pojedyncze nagrobki oraz zniszczony mur nekropolii. Cmentarz Żydowski, który zastaliśmy był trochę zaniedbany. Na mogiłach zalegały liście oraz porastały krzewy. Prześledziliśmy historię cmentarza, wychowankowie bardzo chętnie przystali na hasło – sprzątamy „kirkut”.

           Pierwsze wzmianki o Żydach z Ośna Lubuskiego (niemiecka nazwa: Drossen) pochodzą z 1430 r. oraz 1690 r. Według  monografii Ośna, cmentarz powstał w 1850 roku, z kolei redaktorzy serwisu www.jewishgen.org fakt, ten datują na początek XVIII wieku. Wiadomo, że w 1855 roku mieszkało tu 84 Żydów, istniała synagoga i cmentarz. W 1933 roku, w chwili przejęcia władzy przez nazistów niemieckich, w Ośnie żyło 28 osób pochodzenia żydowskiego. Wielu z nich ucierpiało podczas „Nocy Kryształowej” z 1938 roku. Zdemolowano wtedy domy, a pięciu Żydów zostało aresztowanych. Los Żydów z Ośna w okresie Holocaustu nie został jak dotąd udokumentowany. Dziś materialnym śladem po tej społeczności jest przebudowany gmach synagogi przy ul. Strażniczej oraz nekropolia.

Za zgodą Pani Dyrektor Młodzieżowego Ośrodka Socjoterapii w Ośnie Lubuskim, nawiązaliśmy kontakt z Centrum Informacji Historycznej Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN oraz z Komisją Rabiniczną ds. Cmentarzy - Biuro Naczelnego Rabina Polski. Przedstawiliśmy im naszą inicjatywę w zakresie prac porządkowych. W informacji zwrotnej przychylono się do inicjatywy i pouczono o zasadach obowiązujących na cmentarzach żydowskich.

Taka integracja młodzieży w miejscu pamięci, pozwoli na edukację kulturoznawczą.   W dniu 29.10.2019 r. rozpoczęliśmy prace porządkowe na terenie Cmentarza Żydowskiego, zwanego „Kirkut”. Wychowankowie z Młodzieżowego Ośrodka Socjoterapii, zostali pouczeni o zasadach obowiązujących na terenie nekropolii. Rozdano nakrycia głowy i przystąpiono do prac, polegających na usunięciu zalegających liści i podcięciu samosiejek krzewowych. Przy tej inicjatywie współpracowaliśmy również z Zakładem Komunalnym który wspomógł nas w wywozie zgrabionych liści i wyciętych krzewów.  I tak staliśmy się architektami krajobrazu cmentarza. Poprzez zajęcia w terenie, młodzież dowiedziała się, w jaki sposób należy pracować w miejscach pamięci kulturowych. To, ich pierwsze takie przedsięwzięcie. Prace wykonywane były pod czujnym okiem wychowawców Pana Waldemara Kuzio oraz Pana Piotr Romanowskiego.

Edukacja kulturoznawcza w powiązaniu z pracami użytecznymi była, też częścią  programu „Kompas”.

 Po zakończonych pracach porządkowych oddaliśmy cześć zmarłym układając kamyki przy nagrobkach.

Opracował: Waldemar Kuzio